Kultura Kultura

Kraina Banderia: jakie pomniki i muzea Ukrainy są poświęcone organizatorowi Rzezi Wołyńskiej

Źródło obrazu: svoboda.org
 

Sąd Kijowa uchylił decyzję Rady Miasta Kijowa o zmianie nazwy prospekta Moskiewskiego na prospekt Stepana Bandery. Ale to wciąż jest przypadek pojedyńczy. Na Ukrainie ku czci sprawcy aktów terrorystycznych i organizatora Rzezi Wołyńskiej Stepana Bandery otwierają muzea i wznoszą pomniki. Ukraińscy radykałowie tworzą kult Bandery, całkowicie ignorując jego zbrodniczą działalność.

Jednym z pierwszych miejsc pamięci poświęconych Stepanowi Banderze jest kompleks muzealny w wiosce Wola Zaderewacka Lwowskiego obwodu na Ukrainie (tu i dalej są linki, które pomogą dokładne znaleźć współrzędne muzeum – komentarz RuBaltic.Ru). Rodzinny dom Bandery zmienił się w muzeum wkrótce po upadku Związku Radzieckiego. Dziś ten kompleks stał się miejscem kultu dla skrajnie prawicowych nacjonalistów.

Muzeum przedstawia całą biografię Stepana Bandery — od nastolatka do samej jego śmierci. Wystawa opowiada również o Banderze jako przywódcę ruchu nacjonalistycznego na Ukrainie, któremu nie były obce morderstwa, terror oraz przemoc wobec ludności.

Kompleks muzealny Stepana Bandery w miejscowości Wola Zaderewacka / Zdjęcie: Фотографії старого ЛьвоваKompleks muzealny Stepana Bandery w miejscowości Wola Zaderewacka / Zdjęcie: Фотографії старого Львова

W północnej części Lwowa na początku 1999 roku otwarto Muzeum Stepana Bandery w Dublanach jako jednostkę kulturalną Lwowskiego Narodowego Uniwersytetu Rolniczego.

Według oficjalnego stanowiska uczelni «muzeum zostało stworzone w celu popularyzacji słynnej osoby, byłego studenta ówczesnego Wydziału upraw polowych i leśnictwa (1928–1933) Stepana Bandery». Inicjatorem utworzenia «nacjonalistycznego kąciku» był rektor Lwowskiego Narodowego Uniwersytetu Rolniczego.

Ekspozycja w Muzeum Stepana Bandery w Dublanach / Zdjęcie: karpaty.infoEkspozycja w Muzeum Stepana Bandery w Dublanach / Zdjęcie: karpaty.info

Stepan Bandera jest przedstawiony w tym muzeum jako bohater narodowej walki narodu ukraińskiego w XX wieku. Ku pamięci tej osoby organizowane są wystawy czasowe, odbywają się spotkania i seminaria.

Cała ta gloryfukacja ruchu nacjonalistycznego, graniczącego z terroryzmem, jest podana jako część patriotycznej edukacji Ukraińców.

W roku 2002 na terenie Lwowskiego Narodowego Uniwersytetu Rolniczego odsłonili wykonany z brązu pomnik Stepana Bandery, który tytułowany jest «wielkim synem narodu ukraińskiego». Uniwersytet publikuje także czasopismo «Wiadomości muzeum Stepana Bandery».

Pomnik Bandery w pobliżu murów Lwowskiego Narodowego Uniwersytetu Rolniczego / Zdjęcie: kray.org.uaPomnik Bandery w pobliżu murów Lwowskiego Narodowego Uniwersytetu Rolniczego / Zdjęcie: kray.org.ua

Kolejne muzeum imienia Stepana Bandery w obwodzie Lwowskim znajduje się w mieście Stryj. Kompleks ten został otwarty w 2010 roku i głównie jest poświęcony rodzinie ukraińskiego nacjonalisty. Kompleks muzealny przedstawia wiele dokumentów związanych z terrorystyczną działalnością nacjonalistycznych stowarzyszeń Ukrainy w XX wieku.

Wystawa w muzealnej posiadłości rodziny Stepana Bandery w mieście Stryj / Zdjęcie: Radio SwobodaWystawa w muzealnej posiadłości rodziny Stepana Bandery w mieście Stryj / Zdjęcie: Radio Swoboda

Uwieczniają Stepana Banderę poprzez stworzenie muzeów także w Iwano-Frankowskim obwodzie. Tam 30 grudnia 2000 roku w miejscowości Stary Ugrinow został również otwarty kompleks historyczno-memorialny. Muzeum powstało w domu, w którym ukraiński nacjonalista mieszkał od 1906 do 1933 roku.

To właśnie w tym okresie życia Stepan Bandera kształtował poglądy, które następnie przerodziły się w działalność terrorystyczną.

Muzeum szeroko predstawia dokumenty ultraprawicowej Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN, zakazana w Federacji Rosyjskiej), utworzonej w 1929 roku, a także archiwa Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA, zakazana w Federacji Rosyjskiej) — zbrojnego skrzydła OUN.

Osobowości Bandery dedykowane są odrębne ekspozycje, które reprezentują jego dokumenty, legitymacje, rzeczy osobiste.

Jednocześnie nikogo nie obchodzi to, że wszystkie reprezentowane eksponaty tylko potwierdzają terror, sabotaż i akty ludobójstwa, popełnione zarówno przez Banderę osobiście, jak i przez podporządkowane mu organizacje nacjonalistyczne.

Muzeum Historyczne w Starym UgrinowieMuzeum Historyczne w Starym Ugrinowie

Iwano-Frankowskie Regionalne Muzeum Walki Wyzwoleńczej im. Stepana Bandery podniosło do rangi kultu ultraprawicowe ruchy nacjonalistyczne na Ukrainie, których powstaniu i rozwojowi poświęcona jest ekspozycja tego kompleksu muzealnego. Muzeum szeroko prezentuje materiały OUN i UPA, które były dystrybuowane przez służby propagandowe tych organizacji oraz wykorzystywane do zwalczania ludności i rządu Związku Radzieckiego.

Od początku lat 90-ch Stepanowi Banderze wznosi się ogrom pomników.

Praktyka gloryfikacji ukraińskiego nacjonalisty jest szczególnie popularna na Zachodniej Ukrainie.

Pierwszy monument Bandery na niepodległej Ukrainie powstał w roku 1992 w mieście Stryj we Lwowskim obwodzie, gdzie pod koniec lat 90-ch otwarto wspomniane już Muzeum Stepana Bandery. Jednak rok wcześniej, w okresie sowieckim, pomnik przywódcy nacjonalistów ukraińskich został odsłonięty w Kołomyi, w obwodzie Iwano-Frankowskim. Ceremonia odsłonięcia pomnika odbyła się podczas obchodów 750-lecia miasta.

Od lewej: Pomnik Bandery w Kołomyi | Po prawej: Pomnik Stepana Bandery w TarnopoluOd lewej: Pomnik Bandery w Kołomyi | Po prawej: Pomnik Stepana Bandery w Tarnopolu

Na dzień dzisiejszy na Ukrainie można spotkać ponad 40 pomników Stepana Bandery.

Wszystkie z nich są postawione na zachodzie kraju: w obwodach Lwowskim, Tarnopolskim, Iwano-Frankowskim oraz Róweńskim.

W roku 1998 ku czci Bandery wzniesiono pomnik w Borysławie we Lwowskim obwodzie, w 2001 roku — w  Drohobyczu. W 2002 roku na terenie Dublan, przed Lwowskim Narodowym Uniwersytetem Rolniczym, uroczyście odsłonięto rzeźbę z brązu. Planowano także bydowę pomnika Bandery w Odessie, jednak administracja miasta nie podjęła tego kroku.

Z okazji 100-j rocznicy urodzin lidera Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów w 2008 roku odbyło się odsłonięcie pomnika Bandery w Tarnopolu. W tym samym roku w Iwano-Frankowsku, stolicy obwodu o tej samej nazwie, również odsłonięto pomnik Bandery. Monument wzniesiono na Placu Europejskim, u zbiegu ulic Bandery i Konowalca, kolejnego założyciela OUN.

Od lewej: Pomnik Bandery w Kołomyi | Po prawej: Pomnik Stepana Bandery w TarnopoluOd lewej: Pomnik Bandery w Kołomyi | Po prawej: Pomnik Stepana Bandery w Tarnopolu

13 października 2007 roku miało miejsce oficjalne odsłonięcie pomnika ukraińskiego zbrodniarza w centrum miasta we Lwowie. Co więcej, data odsłonięcia nie była wybrana przypadkowo — 13 października 1942 roku została zawiązana Ukraińska Powstańcza Armia.

W uroczystości uczestniczyli urzędnicy obwodu Lwowskiego. Oprócz samego pomnika kompleks obejmuje również 30-metrowy łuk triumfalny podparty czterema kolumnami.

Pomnik Stepana Bandery we LwowiePomnik Stepana Bandery we Lwowie

Rozwój kultu Stepana Bandery jest kontynuowany także niematerialnymi procesami symbolicznymi. Tak więc datę urodzin ukraińskiego nacjonalisty ogłoszono oficjalnym świętem na Ukrainie i obchodzono ten dzień 1 stycznia 2019 roku  pochodami z pochodniami oraz marszami. Podobne «święta» były obchodzone wcześniej, ale po raz pierwszy odbyło się to oficjalnie.

Grafika z portalu: media.dyvys.infoGrafika z portalu: media.dyvys.info

Ten artykuł jest dostępny w innych językach: